Ter herdenking van 116 verzetsvrouwen die in 1945 Kamp Westerbork gevangen zaten, wordt 11, 12 en 13 april een wandeltocht gehouden.
De vrouwen kregen in april 1945 het bevel hun boeltje bij elkaar te pakken en werden, vergezeld door gewapende soldaten, gedwongen ’s nachts te lopen. Ze hadden geen idee waar ze heen gingen. Ze vreesden dat ze naar een kamp in Duitsland zouden worden gebracht of dat ze zouden worden doodgeschoten. Na drie lange nachten werden ze bij Grijpskerk opeens vrijgelaten.
Ter herinnering aan deze verzetsstrijders wordt de wandeltocht gehouden: de Vrouwenmars. Een driedaagse wandeltocht waarbij zoveel mogelijk de route wordt gevolgd die ze in 1945 gedwongen moesten lopen. Het traject gaat van Westerbork, naar Assen, Groningen en Grijpskerk.
Iedereen – mannen en vrouwen - wordt opgeroepen aan deze tocht op 11, 12 en 13 april mee te doen. Het is ook mogelijk 1 of 2 dagen deel te nemen. Voor wie 20 tot 30 kilometer per dag te veel vindt, zijn er korte routes van 5 kilometer.
De Vrouwenmars wordt georganiseerd door het team Vrouwenmars1945 samen met het Oorlogs- en VerzetsCentrum Groningen (OVCG).
Opgave kan via www.vrouwenmars1945.nl. Op deze site is ook meer achtergrondinformatie te vinden.
116 Verzetsstrijdsters in Kamp Westerbork
In de laatste weken van de oorlog zaten in Kamp Westerbork 116 vrouwen gevangen, variërend van 17 tot 63 jaar. Zij waren gearresteerd vanwege hun verzetsactiviteiten of die van hun familieleden. Daarvoor zaten deze vrouwen in gevangenissen in Groningen, Apeldoorn, Doetinchem en Zwolle.
In Kamp Westerbork, waar ze batterijen uit elkaar moesten halen, hebben ze geen idee wat er met hen gaat gebeuren. Een deel hoopt op snelle vrijlating (Zuid-Nederland is immers al bevrijd), anderen vrezen deportatie naar een werkkamp.
Op 11 april 1945 krijgen ze het bevel hun spullen bij elkaar te zoeken. Onder bewaking van ruim honderd Wehrmacht-soldaten worden ze ’s nachts meegenomen. Als voor veel vrouwen de tocht te zwaar wordt, nemen de soldaten onderweg bij boeren wagens in beslag. Daar kunnen ze (even) op zitten.
Als de vrouwen na drie nachten worden vrijgelaten weten ze niet wat hen overkomt. In Grijpskerk worden ze warm ontvangen, krijgen ze eten en kunnen ze zich wassen.
Maar de thuiskomst van veel vrouwen is minder feestelijk. Daar blijkt dat hun echtgenoten en/of familieleden zijn omgekomen door represailles of in concentratiekampen.
Boek en kunstwerken
Wij hebben de afgelopen jaren onderzoek gedaan naar deze Vrouwenmars. Zo kennen we inmiddels de namen van alle 116 vrouwen. We weten waar ze vandaan kwamen en bij welke verzetsactiviteiten en -groepen ze betrokken waren. We beschikken over dagboeken en verslagen, en hebben contacten met nabestaanden. Het is de bedoeling dat in april een boek over de Vrouwenmars verschijnt. Ook komen er in meerdere gemeenten kunstwerken.