Volbloed Bedumer

Jantje Reitsema – van Kampen geïnterviewd door Saffira Rijkee.


Jantje Reitsema – van Kampen is net negentig geworden, maar ze is nog zo zelfstandig als wat. Als dochter en later vrouw van een gemeentebode/brandweerman is haar leven verweven met de gemeente en het brandweerkorps. Ze weet alles over Bedum en over wie vroeger waar gewoond heeft. En haar agenda is ook met haar negentig jaar nog altijd vol. Want als je iets leuk vindt, moet je er niet voor bedanken. ‘Ik zit hier niet achter de geraniums hoor!’

Inderdaad, geen geranium te bekennen op haar vensterbank. Ze wil in eerste instantie eigenlijk niet op de foto; ze staat al genoeg met haar neus in de belangstelling, nu, met haar verjaardag en zo. En of haar verhaal wel zo interessant is betwijfelt ze eerlijk gezegd ook, maar vooruit, toch wel gezellig dat ik er ben.

Jantje Reitsema – van Kampen

Jantje Henderika Franciena Reitsema – van Kampen heet ze voluit, en ze draagt alle namen met trots. Haar man is twaalf jaar geleden al overleden maar net als over haar ouders, drie kinderen, zeven kleinkinderen, vijf achterkleinkinderen en aanhang, praat ze vol trots en genegenheid over hem.
Ze is zo blij dat het goed gaat met haar nakomelingen. Tijdens ons gesprek haalt ze een doos met oude foto’s te voorschijn. Hier was ze een meisje van zes jaar, daar leerde ze dansen met haar man. Ze is een blij mens zegt ze.

Brandweermoeder
Toen Jantje van school kwam begon ze meteen als helpster op de kleuterschool. Dit werk heeft ze vijf jaar gedaan. Om nog wat extra bij te verdienen liep ze na schooltijd meteen door naar de winkel die toendertijd aan het Boterdiep Westzijde zat, om boodschappen in te pakken. Toen haar ouders verhuisden naar het Boterdiep Westzijde,  omdat haar vader gemeentebode werd op het gemeentehuis, ging ze thuis helpen om in dat grote huis en in het gemeentehuis, de boel schoon te maken.
Ze kreeg verkering met haar man, Hendrik Reitsema, toen ze zestien jaar was. Op hun twintigste verloofden ze zich. “En toen kwam de oorlog met alle toestanden van dien. Direct daarna zijn we getrouwd. We hebben tien jaar bij mijn ouders ingewoond, alle drie de kinderen zijn daar geboren.”
Toen Jantjes vader vijfenzestig werd en met pensioen ging, werd haar man gemeentebode. “We hebben het heel mooi gehad: ons hele leven ligt bijna bij de gemeente.”
Daarnaast heeft de brandweer voor Jantje en haar familie altijd een grote rol gespeeld. Direct na de Tweede Wereldoorlog  ging Jantjes vader bij de brandweer. “Een open auto hadden ze toen nog en ze vergaderden in het gemeentehuis. Toen de brandweerkazerne aan de Industrieweg kwam ging mijn man ook bij de brandweer. En later mijn zoon Bert en mijn kleinzoon Chris ook nog. Ons leven is altijd heel veel brandweer geweest. Ik ben een beetje een brandweermoeder!”

Zwemmen
Vroeger zwom Jantje een aantal keren in de week. “Mijn man zei ’s ochtends altijd: ‘Ga jij nou eerst maar even zwemmen, dat vind je ja zo prettig’.” En nu nog houdt ze er van.
“Toen het openluchtbad in Bedum geopend werd was dat een groot feest. Mijn ouders woonden toen al in het bejaardentehuis, wij waren in het huis blijven wonen. Mijn vader ging eens bij het zwembad kijken met een paar oude mannetjes. Schandalig vond hij het, iedereen lag bijna bloot op het veld! Op mijn vijfenveertigste heb ik het zwemmen echt geleerd. Vroeger ging dat in de oude Ae, aan de hengel van de gymnastiekmeester. Toen het grote bad kwam bleef je heel dicht bij de kant, zo bang was je als het water alleen al tot je knieën kwam. Ik was ongeveer vijfenvijftig toen ik, met nog dertien andere vrouwen, mijn A-diploma haalde.”

Iedere maandag ligt Jantje om acht uur ’s ochtends in De Beemden. Samen met haar zwemclub ‘De Vroege Vogels’ heeft ze altijd de grootste lol, hoewel ze er elke zondagavond weer tegenop ziet. “Maar maandagochtend trek ik toch weer mijn zwempak aan. Met drie vrienden ga ik altijd heen. Om 8 uur ’s morgens gaan de kleuters eruit en wij oude mensen er in.”
Haar B-diploma heeft ze uiteindelijk ook nog gehaald. Toen de badjuffrouw het voorstelde durfde ze het niet aan, die zeven meter onder water zwemmen. Maar ze probeerde het toch. “Ik had niks gezegd tegen mijn man en kinderen want ik zou zo zenuwachtig worden als ze langs de kant stonden. Maar ik heb het gehaald.”

Absoluut geen geraniums
Jantje is al zestig jaar lid van de Passage (de Nederlandse Christelijke Vrouwenbond). Hier is ze onlangs voor gehuldigd. Ieder jaar gaan de vrouwen samen op reis. Van de zestig afgelopen jaren is Jantje zeker vijfenvijftig keer mee geweest. Daarnaast is ze secretaresse van haar zwemclub waarvoor ze verslagen schrijft, het liefst op rijm.
Bij alle activiteiten binnen Bederawalda is ze aanwezig. Op dinsdag is er soos in de Schakel. Op woensdag Rummikub, en op donderdag Jeu de Boules. Jantje zit in het bestuur van de Rummikubclub, die dertig leden heeft. Eén keer in de drie weken komt haar dochter haar helpen in het huishouden, voor de rest redt ze zichzelf nog. Op donderdagavond haalt ze patat voor iedereen op haar gang. “Ik ben de oudste, maar ik ga er altijd achteraan voor ons alle vier. In de winter niet hoor. Als ik weer binnenkom is het altijd: ‘Hèhè, gelukkig is ze weer goed over gekomen’.” Elke vrijdag doet ze boodschappen met haar buurvrouw en gaat ze koffiedrinken bij de Hema. Cadeautjes kopen ze vaak bij de Wereldwinkel. Op zaterdagavond komt ze met een groep vriendinnen samen om een spelletje te doen of gewoon te praten. “We hebben een heel gezellige gang hier! Ik heb nog een rijk leven. Ik brei, ik lees, ik praat en ik ga overal nog heen.”

Haar broer emigreerde vroeger naar Canada met zijn vrouw en kinderen. Jantjes zus van achtentachtig heeft een laptop en daarmee praten ze samen nog regelmatig met hun schoonzus.
De historische vereniging klopt graag bij haar aan met vragen over oude foto’s. “Ik weet nog precies waar alle winkeltjes zaten en waar al die oude mensen op die foto’s woonden. Soms, als ik niet kan slapen, lig ik ’s avonds op bed en dan denk ik: die woonde daar en die woonde daar…”
Op zondag gaat ze naar de kerk. “Ja, ik zit niet achter de geraniums hier hoor! De dagen zijn heel kort.”

Vakantie
Jantje gaat overal zelf nog heen: met de fiets of met de Valys. “Dat is zo mooi, de kinderen hoeven me nooit weg te brengen.” Ze gaat ook nog altijd op vakantie. Vroeger met haar man en kinderen, later met haar man alleen. Ze is Bedum nooit uitgeweest te wonen, dat wil ze ook voor geen goud (“Ik ben een volbloed Bedumer”), maar op vakantie kwam ze met haar man overal.
“En nu maakte ik met vriendinnen tot afgelopen jaar bootreizen. Maar vorig jaar was de laatste keer, want zij willen niet meer. Dit jaar ga ik met een vriendin voor veertien dagen naar Oud-Beijerland, naar de broer van mijn man, daar ben ik heel gek mee. We huren daar een elektrische fiets: dát is zo’n rijk bezit. We gaan hier ook altijd fietsen hoor, in de zomer. Maar we gaan niet meer zover, tot Zuidwolde ongeveer. Je wordt oud hè?”

Groot feest
Het feest dat afgelopen 5 maart voor haar negentigste verjaardag georganiseerd werd, ging haar verwachtingen ver te boven. Ze kreeg honderdvijftien verjaardagskaarten en er waren wel zeventig mensen en zoveel sprekers dat er niet eens genoeg tijd was om iedereen aan het woord te laten. “Ik voelde me echt de ster.”
Na zo’n druk weekend twijfelde Jantje zondagavond wel even of ze wel zou gaan zwemmen maandagochtend. Gelukkig deed ze dat wel, want liggend in het water – ze had een opblaasbare negentig voor haar borst gebonden – werd ze nog een keer verrast. “Ik werd door al het zwembadpersoneel en iedereen in het water toegezongen. En na het zwemmen bood het personeel ons allemaal koffie aan en ze hadden een versierde stoel voor me. Het was heel mooi. Bij de Passage ben ik later ook nog in het zonnetje gezet. Dus nou moet het maar weer eens afgelopen zijn.”

Al met al heeft ze een prachtig leven gehad zegt ze. “Het is heel prettig als je kunt zeggen dat je het mooi hebt gehad. Ik hoop dat ik nog een poosje zo kan doorgaan.”

Bedumer.nl Internet Pen is een column waar Saffira Rijkee bekende en minder bekende inwoners uit de gemeente Bedum aan het woord laat.